Zaho- Uluslararası Mavi Hilal İnsani Yardım ve Kalkınma Vakfı IŞİD saldırıları nedeniyle Musul ve son olarak Sincar dağlarından Kuzey Irak Yönetimi kontrolündeki bölgelere sığınmak zorunda kalan yüzbinlerce Iraklı göçmenin acil gıda ihtiyacını karşılayacak. 5 ay süreli kuru gıda dağıtımı projesi, yaklaşık 170.000 Iraklı göçmenin sığındığı ve güç koşullar altında yaşam mücadelesi verdiği Kuzey Irak Yönetiminin Türkiye sınırına yakın Zaho kentinde gerçekleşiyor. Alman HELP yardım kuruluşunun desteği ile 2800 aileye, 15 bini aşkın göçmene yılsonuna kadar toplam 200 ton üzerinde kuru gıda dağıtılacak.
Irak tarihinde görmediği bir göçmen krizi ile karşı karşıya. Geçtiğimiz haziran ayında IŞİD güçlerinin Musul’u ele geçirmesiyle Kuzey Irak’taki Bölgesel Kürt Yönetimi kontrolündeki güvenli kentlere doğru yüzbinlerce kişinin akın etmesiyle başlayan göçmen krizi, Ağustos ayı başında Sincar’ı da ele geçiren IŞİD güçlerinin katliamından Sincar dağlarına kaçmak zorunda kalan Ezidi, Arap ve Türkmen kökenli yaklaşık 500 bin kişilik yeni bir göç dalgasıyla büyük bir insanlık dramına dönüştü. Haftalarca Sincar dağında açlık ve susuzluk içinde yardım bekleyen çoğunluğu yaşlı ve çocuk birçok göçmen bu zorlu koşullara dayanamayarak yaşamını yitirdi.
Yaşanan bu insanlık dramına dünya kamuoyunun tepkisi ardından Peşmerge ve PYD güçlerinin gerçekleştirdiği operasyonla açılan güvenli koridordan akan yüzbinlerce göçmen Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetiminin kontrolündeki Duhok ili ve çevresiyle Türkiye sınırındaki Zaho kentinde metruk binalara, inşaatlara açık alanlarla, kamu binaları ve okullara yerleşti. Daha önceki göç dalgasıyla yaklaşık 700 bin civarında olan Iraklı göçmen sayısı son yaşanan göçle 1 milyonu aştı. Bu rakamın büyük bir çoğunluğuysa Duhok ve Zaho merkezleri ile çevresinde zor koşullar altında yaşam mücadelesi veriyor.
Haziran ayında başlayan göçmen krizi ardından Uluslararası Mavi Hilal İnsani Yardım ve Kalkınma Vakfı Kuzey Irak bölge ofisi tarafından hazırlanan proje çerçevesinde 1000 aileye acil gıda yardımı ulaştırdı. Son göç dalgasında yine 1000 aileye acil gıda yardımı gerçekleştiren Uluslararası Mavi Hilal İnsani Yardım ve Kalkınma Vakfı bu dağıtımlar ardından Alman HELP yardım kuruluşuyla gerçekleştirdiği yeni bir projeyle 2800 aileye 5 ay sürecek acil gıda yardımı dağıtımlarına başladı.
Türkiye sınırındaki Zaho kasabasında inşaatlar, okullar, boş dükkânlar ve bazı kamu binalarına yerleşen 170 binden fazla göçmen acil gıda yardımının dışında kıyafet, yatak, battaniye, mutfak gereçleri, seyyar tuvalet ve banyo gibi malzemelere de acilen ihtiyaç duyuyor. Özellikle yapımı devam eden inşaatlarda kalan göçmenlerin tuvalet ve temizlik ihtiyaçlarını sağlıklı bir ortamda karşılayamamaları, aynı şekilde açık alanda kalan göçmenlerin de benzer koşullarda sağlıksız şartlardaki durumları salgın hastalık tehdidini arttırıyor.
15 BİNİ AŞKIN GÖÇMENE GIDA YARDIMI
Alman Help kuruluşu ile Uluslararası Mavi Hilal İnsani Yardım ve Kalkınma Vakfı Zaho’daki ekipleri yerel yönetimle koordineli olarak başta inşaatlarda ve okullarda kalan kayıtlı göçmenlerin ihtiyaçlarını tespit ederek öncelikle gıda ihtiyaçlarını karşılayacak sıvı yağ, şeker, çay, bulgur, pilav, makarna ve salçadan oluşan yaklaşık 40 tonu aşan ilk parti yardım dağıtımlarını tamamladı.
Birleşmiş Milletler ve birçok yardım kuruluşunun Erbil ve Duhok’a yoğunlaşması nedeniyle zor koşullar altında Zaho’da yaşam mücadelesi veren çoğu Ezidi 170.000 göçmen kendilerini kaderlerine terkedilmiş görüyor. Başta Zaho Kaymakamlığı Afet Koordinasyon Merkezi olmak üzere bölgeye gelen uluslararası sivil toplum kuruluşları, yerel kuruluşlar, Türkiye’den başta güneydoğu illeri belediyeleri, AFAD ve Kızılay olmak üzere farklı kurumlardan yardımlar aktarılıyor. Aynı zamanda ilk göç dalgasında bölgeye akın eden Türkmen, Arap ve Hıristiyan göçmenler de yardımların yeterli olmadığından şikâyetçi.
Uluslararası Mavi Hilal İnsani Yardım ve Kalkınma Vakfı göçmen krizi öncesinde Bölgesel Kürt Yönetimi’nden aldığı çalışma izniyle Mayıs ayında Kuzey Irak’ta faaliyetlerine başladı. Erbil’deki merkez ofisin açılmasından kısa süre sonra patlak veren, IŞİD’in Musul’u işgaliyle başlayan göçmen krizi ardından Duhok ve Zaho’da da saha ofislerini harekete geçiren Vakfın, Zaho’da geçici olarak oluşturduğu depolama ve paketleme alanları bulunuyor. Yerel yönetimlerle kurduğu yakın diyalog ve etkili koordinasyonla yaşanan 2. göç dalgasında bölgedeki ihtiyaçları hızlı bir şekilde karşılaması mümkün olan Uluslararası Mavi Hilal İnsani Yardım ve Kalkınma Vakfı Sincar’ın IŞİD tarafından ele geçirilmesinin ardından yaşanan 2. dalga göçmen krizinde Zaho’da kendi öz kaynaklarından hazırladığı, 1000 aileye yönelik gıda ve hijyen paketi dağıtımını gerçekleştirdi. Bölgede çalışmalarını sürdüren Uluslararası Mavi Hilal İnsani Yardım ve Kalkınma Vakfı Alman Help yardım kuruluşuyla ortak bir projeyle 2800 aileye yönelik kuru gıda yardımı dağıtımlarını 2014 yılı sonuna kadar sürdürecek.
Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’nin hazırladığı listeler çerçevesinde farklı bölgelere ayrılan Zaho şehir merkezinde her gün gerçekleştirilen koordinasyon toplantılarıyla yardımların hangi noktalarda dağıtılacağı tespit edilirken, bölgesel yönetimin gerek göçmenlerin kayıtlarında gerekse yardım dağıtımlarının koordinasyonundaki düzenli çalışma dikkat çekiyor. Bu düzenli koordinasyon yardımların sorunsuz bir şekilde ve gerçek ihtiyaç sahiplerine dağıtılmasında büyük önem taşıyor.
KAMP İNŞAATLARI İÇİN KAYNAK ARAYIŞI
Bölgede en büyük ihtiyaç Zaho ve Duhok’a gelen 600 bini aşkın göçmen için gerekli yaşam koşullarının sağlandığı göçmen kamplarının kurulması. AFAD ve Kızılay Zaho’da 10.000 Duhok’ta ise 20.000 göçmen için kamp kurma çalışmalarına başladı. Bölgesel Kürt Yönetimince tahsis edilen alanlarda altyapı çalışmaları sürüyor. Ancak kampların tamamlanmasının Eylül ayı ortasını bulabileceği ifade ediliyor. Öte yandan Bölgesel Kürt Yönetimi Birleşmiş Milletler ile birlikte bölgedeki ihtiyacı karşılayacak daha büyük kamplar için çalışmalara başladı. Sadece Zaho’da merkezdeki 79 okulda 40 bini aşkın göçmen yerleştirilmiş durumda. Bu göçmenlerin henüz ne zaman okullardan çıkartılacakları belli değil. Bölgesel Kürt Yönetimi Eylül ayında açılması planlanan 2014-2015 eğitim öğretim yılının Ekim ayına kadar erteledi. Bu okullardan göçmenlerin çıkması ardından okulların yeniden eğitime açılması ancak okulların restorasyon ve temizlik çalışmalarının tamamlanması ardından mümkün olabilecek. Uluslararası Mavi Hilal İnsani Yardım ve Kalkınma Vakfı bölgesel yönetimin yetkilileri ile bu okulların restorasyon temizlik ve ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik bir proje içinde çalışmalarını sürdürüyor. Ayrıca 5000 göçmene sıcak yemek dağıtımı ve Sağlık merkezlerinin ihtiyaçlarının karşılanması konusunda da ortak projeler gündemde.
